Blog 14: Matcha als antioxidantenbom

Wat doen antioxidanten met je lichaam?

Voor we ingaan op wat matcha met je lichaam doet eerst een gesprekje tussen een opa en zijn kleinkind over matcha:

In een stil dorpje aan de rand van de Japanse bergen woonde een oude theemeester genaamd Haruki. Elke ochtend voordat de zon opkwam, liep hij langzaam naar zijn kleine theetuin, waar de blaadjes van de camellia sinensis – de theeplant – geduldig wachtten op de ochtenddauw. Deze blaadjes waren anders dan gewone theeblaadjes. Ze groeiden in de schaduw, beschermd tegen het felle zonlicht, waardoor hun groene kleur dieper, feller en intenser werd. Haruki wist dat dit geheim ervoor zorgde dat de bladeren vol kracht zaten.

Op een ochtend kwam zijn kleindochter, Aiko, op bezoek. Ze was nieuwsgierig naar de groene poederige thee die haar grootvader elke dag dronk. “Opa, waarom drink je die groene thee altijd zo langzaam en met zoveel aandacht?” Haruki glimlachte en nodigde haar uit om naast hem te zitten. “Dit,” zei hij terwijl hij het felgroene poeder met een bamboeklopper tot een schuimende drankje klopte, “is matcha. Maar het is meer dan alleen thee. Het is een oude bondgenoot van ons lichaam.”

Aiko keek verwonderd toe terwijl hij haar een kommetje aanreikte. “Zie je,” ging hij verder, “matcha is bijzonder omdat we het hele blad drinken, niet alleen het aftreksel. En in die blaadjes wonen kleine strijders – antioxidanten. Ze beschermen onze cellen tegen de aanvallen van vrije radicalen, kleine vijanden die ontstaan door stress, luchtvervuiling, en soms zelfs door het ouder worden zelf.”

Aiko nipte voorzichtig van de warme drank. De smaak was zacht, aards, romig  met een vleugje zoet. “Die antioxidanten,” zei Haruki, “zijn als de wachters van een kasteel. Ze verdedigen ons lichaam van binnenuit. De krachtigste onder hen heet EGCG – een ingewikkelde naam, maar een echte krijger. Hij gaat op zoek naar schade en helpt om die te herstellen.” Aiko keek naar haar grootvader, wiens ogen straalden van rust en vitaliteit. “Dus... elke keer dat jij matcha drinkt, geef je jouw lichaam een beetje hulp?” Hij knikte. “Precies. En misschien, als je dit moment waardeert – het ritueel, de stilte, de aandacht – geef je ook je geest een beetje rust.”

Vanaf die dag zat Aiko vaker naast haar grootvader in de ochtend. Niet alleen om matcha te drinken, maar om te leren hoe kleine dingen, zoals een kommetje thee, grote beschermers kunnen zijn van je gezondheid.

Wat zijn antioxidanten precies?

Zoals in bovenstaand gesprek al naar voren komt zijn antioxidanten stoffen die het lichaam beschermen tegen vrije radicalen. Dat zijn agressieve moleculen die ontstaan bij bijvoorbeeld stress, luchtvervuiling, slechte voeding, alcohol of zelfs intensief sporten. Vrije radicalen zijn niet alleen slecht: ze zorgen er bijvoorbeeld voor dat bacteriën onschadelijk worden genaakt en zijn dus onmisbaar. Maar ze regeren ook op gezonde cellen, daarom moet het aantal antioxidanten beheersbaar blijven. Te veel vrije radicalen worden namelijk in verband gebracht met allerlei vervelende dingen zoals versnelde veroudering, vermoeidheid, slechtere huid, ontstekingen en chronische ziektes zoals hartproblemen. Antioxidanten zijn dus je interne schoonmaakploeg. Ze ruimen die vrije radicalen op en helpen je lichaam in balans te blijven. Heel eenvoudig gezegd hebben antioxidanten zoveel elektronen dat ze deze kunnen kunnen afstaan aan vrije radicalen, die daarmee weer normale moleculen worden (zie foto).

Waarom is matcha dan zo bijzonder?

Matcha bevat extreem veel antioxidanten. En dan hebben we het niet over “een beetje meer dan gewone groene thee” – nee, echt een overload. De belangrijkste antioxidant in matcha is EGCG (epigallocatechinegallaat), een type catechine. Volgens wetenschappelijke onderzoeken bevat matcha: tot wel 137 keer meer EGCG dan een gewone kop groene thee en meer antioxidanten dan populaire "superfoods" zoals gojibessen, blauwe bessen of pure chocolade. Matcha scoort extreem hoog op de ORAC-schaal (die de antioxidanten in voedingsmiddelen meet). Het is dus niet voor niets dat matcha vaak de titel krijgt: "meest krachtige natuurlijke antioxidantbron".

Wat doen antioxidanten in matcha voor je lichaam?

• Matcha ondersteunt je immuunsysteem. Antioxidanten helpen je afweer sterk te houden. Ze neutraliseren schadelijke stoffen en ondersteunen je lichaam bij het voorkomen van ontstekingen. Zeker in periodes van stress, weinig slaap of veel prikkels is dat een enorme bonus.

• Matcha vertraagt huidveroudering. Antioxidanten beschermen je huid tegen schade door UV-straling, luchtvervuiling en stress. EGCG uit matcha kan helpen bij het verminderen van rimpels, onzuiverheden én roodheid. Veel skincaremerken verwerken het dan ook in crèmes – maar binnenin werkt het nog beter!

• Matcha geeft duurzame energie Matcha bevat ook cafeïne én L-theanine, wat zorgt voor een kalme, gefocuste energieboost. Maar het zijn de antioxidanten die helpen om je cellulaire energiehuishouding te ondersteunen. Je voelt je minder moe, minder “wazig” en meer in balans.

• Matcha draagt bij aan het ontgiftingsproces van de lever. Ze ondersteunen enzymen die schadelijke stoffen neutraliseren en afvoeren.

• Matcha ondersteunt de stofwisseling. Uit onderzoek blijkt dat EGCG de vetverbranding kan stimuleren, vooral in combinatie met beweging. Dat maakt matcha een fijne tool als je werkt aan een gezondere levensstijl of gewichtsverlies.

Hoe herken je goede antioxidant-rijke matcha?

Niet alle matcha is gelijk. Voor het grootste antioxidanteffect kies je voor ceremoniële matcha uit Japan en let je op de versheid en felgroene kleur (veel chlorofyl). Matcha die dof groen of bruinig oogt, is vaak oud of van lage kwaliteit – en bevat minder antioxidanten. Het is ook belangrijk dat het luchtdicht, koel en donker wordt bewaard.

Tip van The Matcha Man: schenk vooral geen kokend water (100°C) op de matcha. Hierdoor verbrandt het poeder en gaan de antioxidanten verloren. Gebruik dus water van maximaal 80°C. 

Hoe integreer je matcha makkelijk in je routine?

Zet ‘s avonds de matcha en andere benodigdheden klaar voor gebruik. Begin de ochtend met een bowl matcha en geef je lichaam een antioxidantenboost voor de hele dag. Je hoeft geen theeceremonie te houden om te profiteren van de voordelen. Een paar ideeën:

• Matcha latte (met havermelk, amandelmelk of zoetige kokosmelk)
• Voeg toe aan smoothies
• Maak energierepen met matcha
• Maak een shotje met warm water en citroen

Gun jij je lichaam ook die extra bescherming. Voeg matcha toe aan je ochtendroutine en boost je gezondheid van binnenuit! Probeer eens een week lang elke ochtend een matcha latte in plaats van cappuccino of thee. Je zult verbaasd zijn hoe snel je het verschil voelt.