Laten we beginnen bij het begin …
Matcha is groene thee — maar groene thee hoeft geen matcha te zijn. Groene thee en matcha zijn populaire drankjes met een lange geschiedenis in de Aziatische cultuur, en ze worden wereldwijd gewaardeerd om hun gezondheidsvoordelen. Zowel matcha als groene thee komen van dezelfde plant: de Camellia sinensis. De manier waarop de bladeren worden gekweekt, geoogst en verwerkt is echter heel anders – en dat maakt alle verschil. Deze verschillen komen niet alleen naar voren alleen in de smaak, maar ook hoe je het drinkt én wat het met je lichaam doet.
Twijfel je of je voor groene thee zult gaan of toch matcha wil proberen, lees dan verder. We leggen het verschil helder (en smaakvol) voor je uit
Oorsprong en geschiedenis
Groene thee
Groene thee is een van de oudste theesoorten ter wereld, met wortels die teruggaan tot China meer dan 4.000 jaar geleden. Vanuit China verspreidde de kennis zich naar andere landen zoals Japan, Korea en uiteindelijk naar het Westen. In elk land ontwikkelden zich unieke varianten en bereidingswijzen.
Matcha
Matcha vindt zijn oorsprong in Japan en is sterk verbonden met de Japanse theeceremonie. De traditie begon in de 12e eeuw toen een boeddhistische monnik, Eisai, theezaden uit China meenam naar Japan. De Japanners ontwikkelden een eigen manier om thee te bereiden waarbij het poeder van fijngemalen theebladeren werd gebruikt – en zo is matcha ontstaan.
Teelt en verwerkingsproces
Groene thee
Voor ‘gewone’ groene thee worden de theebladeren continu blootgesteld aan zonlicht tijdens het groeiproces. Na de oogst worden de bladeren verhit (door stomen in Japan of wokken in China) om oxidatie te voorkomen. Daarna worden ze vaak gerold, gedroogd en verpakt in losse vorm of als theezakje. Er zijn veel soorten groene thee, zoals Sencha, Longjing (Dragon Well) en Gunpowder. Elk lekker op z’n eigen manier, maar een totaal andere beleving dan matcha.
Matcha
Voor matcha worden de theebladeren niet continu blootgesteld aan zonlicht. De planten worden 3 tot 4 weken voor de oogst in de schaduw gezet. Hierdoor produceren de bladeren meer chlorofyl, wat ze felgroen maakt. Zo ontstaat een kettingreactie, wat maakt dat de blaadjes meer antioxidanten gaan aanmaken en tevens het aminozuur L-theanine verhoogd wordt. Daarna worden de steeltjes en nerfjes verwijderd en worden de bladeren gedroogd. Vervolgens worden theeblaadjes in tegenstelling tot gewone groene thee niet gerold maar langzaam gemalen tussen granieten stenen tot een superfijn, felgroen poeder: matcha. Er zijn twee hoofdcategorieën te onderscheiden, ceremoniële en culinaire matcha.
Energie
Groene thee
Groene thee bevat 15-30 mg cafeïne. In de prakrijk merk je hier niet veel van. In principe heerlijk om ‘s avonds van te genieten.
Matcha
Matcha bevat 30-70 mg cafeïne, maar ook L-theanine – een aminozuur dat zorgt voor kalmte, focus en ontspanning. Die twee samen geven je een soort zen-energie: je voelt je wakker, maar niet opgejaagd (zoals bij koffie soms het geval is). Perfect dus als je een boost nodig hebt, maar wél met je hoofd erbij wilt blijven. Matcha is minder geschikt om ‘s avonds te drinken, zeker als je cafeïne gevoelig reageert.
Gezondheidsvoordelen
Zowel groene thee als matcha staan bekend om hun gezondheidsvoordelen, grotendeels dankzij het hoge gehalte aan antioxidanten, vooral catechinen zoals EGCG (epigallocatechinegallaat). Omdat je bij matcha het hele blad consumeert, is het veel geconcentreerder dan gewone groene thee. Dat zie je terug in de voedingsstoffen: één kopje matcha staat qua antioxidanten gelijk aan ongeveer 10 kopjes ‘gewone’ groene thee.
Alhoewel groene thee al rijk is aan antioxidanten, bevat matcha maar liefst 137x zoveel antioxidanten. Deze beschermen de cellen tegen schade door vrije radicalen. Je kunt hier meer over lezen in Blog 14: matcha als antioxidantenbom.
Zowel groene thee als matcha ondersteunen de vetverbranding. Groene thee wordt vaak gebruikt in afslankproducten. Beide bevatten L-theanine en cafeïne die de concentratie kunnen verbeteren. Ook hier geldt weer dat in matcha hiervan veel meer voorkomt dan in groene thee, wat maak dat het effect na het drinken van matcha veel langer zal aanhouden. De combinatie van cafeïne en L-Theanine zorgt ook voor ontspanning zonder sufheid, en werkt samen met cafeïne voor een "rustige alertheid”. Groene thee en ook matcha kunnen bijdragen tot het verlagen van cholesterol en bloeddruk.
Bereiding
Groene thee
Groene thee wordt bereid door losse blaadjes of theezakjes in heet water te laten trekken. De ideale temperatuur is ongeveer 70–80°C (niet kokend), en de trektijd ligt meestal tussen de 1 en 3 minuten. Als je het water te heet maakt of de thee te lang laat trekken, kan de smaak bitter worden.
Matcha
Matcha wordt niet getrokken, maar opgeklopt in bijvoorbeeld een matcha bowl. Een halve theelepel matchapoeder (1-1,5 gr) wordt toegevoegd aan een kom met heet water (ongeveer 70–80°C), en met een bamboeklopper (whisk) wordt het geheel opgeklopt tot een schuimige, felgroene drank.
Smaak
Groene thee
De smaak van groene thee is doorgaans mild, fris, en licht grassig. Afhankelijk van het type en de herkomst kan het ook nootachtig, bloemig of licht bitter zijn. De smaak is subtiel en toegankelijk voor de meeste mensen.
Matcha
Matcha heeft een veel krachtiger smaakprofiel. Het smaakt voller, romiger en lichtzoet met een specifieke umami touch. Hoogwaardige matcha (ceremoniële kwaliteit) is zachter en zoeter dan goedkopere varianten die vaak bitterder zijn en meer geschikt zijn om mee te koken. Niet iedereen is meteen fan van matcha’s aardse smaak, maar met de juiste bereiding (en bijvoorbeeld in een latte) zal het snel wennen.
Toepassing
Groene thee
Groene thee wordt voornamelijk gedronken als warme drank, soms gekoeld als ijsthee. In de keuken wordt groene thee minder vaak gebruikt, al zijn er recepten voor bijvoorbeeld rijst gekookt in groene thee of desserts met groene thee-infusies.
Matcha
Matcha is enorm veelzijdig in de keuken. Naast het traditionele gebruik als thee, wordt het verwerkt in:
- Lattes
- Smoothies
- Gebak (matcha cake, koekjes, tiramisu)
- IJs en chocolade
- Havermoutpap en yoghurt
- Energy Balls en gezondheidsrepen
De felle kleur en unieke smaak maken het aantrekkelijk in zowel zoete als hartige gerechten. Dus als je zin hebt om te experimenteren in de keuken, is matcha een superleuk ingrediënt om te gebruiken.
Hoewel groene thee en matcha van dezelfde plant komen, bieden ze elk een unieke ervaring. Kies je voor de lichte, frisse smaak en eenvoud van groene thee? Of geef je de voorkeur aan de krachtige, geconcentreerde boost van matcha? Wat je ook kiest, beide dranken zijn uitstekende toevoegingen aan een gezonde levensstijl. Experimenteer, proef en ontdek wat het beste bij jouw smaak en ritme past!
Reactie plaatsen
Reacties